PHP Excel’e Veri Aktarma

Bazen veri tabanındaki kayıtları  Excel gibi elektronik tablolara aktarmamız gerekir. Aktarma işleminde Türkçe karakterlerin aktarılmasında genellikle sorunlar yaşarız. Bu yazıda PHP’den Excel’e verileri aktarma ve Excelde olmayan ASCII karakterler ile ilgili yaşanan sorunu düzeltme üzerine bir kaç püf noktaya değineceğim.

Excel’in dosyayı nasıl yorumlayacağı ile ilgili çözümü Excel varsayılan kodlaması sisteme bağlıdır. Geçici çözüm, dosyaya başlangıçta üç sihirli bayt koymaktır. Bunlara BOM  denir ve bu dosyanın UTF-8 olarak kodlandığı editöre söylenir.

Gerisi hiç bir değişiklik yapmadan verilerimizi Excel aktarmaktır.

Excel’e kaydetme sınıfının oluşturulması

Verileri PHP ile Excel’e kaydetmek için sınıf oluşturmak zorunda değiliz. Fakat bu şekilde yapılmış bir uygulama diğer projelerde de rahatlıkla kullanımın önünü açmaktadır. Excel sınıfını oluşturup adım adım neler yapıldığını inceleyelim.

<?php
class Excel {
    private $fp=null;
    
    function __construct()
    { 
        $this->fp = fopen('php://output', 'w');
    }
    
    function doldur($data=array()){
        //UTF-8  Excel
        fputs($this->fp, $bom =( chr(0xEF) . chr(0xBB) . chr(0xBF) ));
        if ($this->fp)
        {
            foreach($data as $d)
            { 
                if(!isset($isaret)) {
                    fputcsv($this->fp,array_keys($d), ";");
                    $isaret = true;
                } 
               fputcsv($this->fp, $d, ";"); 
            }    
        }
        fclose($this->fp);
    }
    
    function kaydet($dosya){
        header('Pragma: public');
        header('Expires: 0');
        header('Cache-Control: must-revalidate, post-check=0, pre-check=0');
        header('Content-Description: File Transfer');
        header('Content-Type: text/csv');
        header("Content-Disposition: attachment; filename=$dosya.csv;");
        header('Content-Transfer-Encoding: binary'); 
    }
}

__construct: Kurucu metot ile yazmak için bir tane file stream açıyoruz.  $fp özelliği içinde de bu bilgi tutuluyor.

doldur: Doldur metotu ile Veritabanından yada her hangi bir listeden çektiğimiz verileri açtığımız dosyaya dolduruyoruz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta 13.satırdaki koddur. Dosyanın kodlamasının BOM olarak yapıldığını ( chr(0xEF) . chr(0xBB) . chr(0xBF) karakterleri ile ifade ediyoruz. Türkçe Karakter sorunu buradaki kod ile çözülüyor. Sonraki satırlarda gelen değleri dosyaya yazdırmak oluyor.

kaydet: Kaydet metodu ile veriyi hangi isimde kayıt edileceğinin bilgisini veriyoruz.

PHP ile Excel’e Aktarma

Sınıfı ve fonksiyonlarını yazdıktan sonra kullanımı için aşağıdaki gibi örnek bir veri hazırlıyoruz. Bu veriler PDO ile MySql veri tabanından da çekilmiş olabilirdi.

  $veri = [
    ["ad" => "Hayri", "soyad" => "Koç", "yas" => 75],
    ["ad" => "Mehmet", "soyad" => "Kacar", "yas" => 14],
    ["ad" => "Murat", "soyad" => "Ülgen", "yas" => 41],
    ["ad" => "Recep", "soyad" => "Ören", "yas" => 47],
    ["ad" => "Hüseyin", "soyad" => "İlkDağcı", "yas" => 23],
    ["ad" => "Şerif", "soyad" => "Bağcı", "yas" => 4],
    ["ad" => "Ayşe" ,"soyad" => "Uyanık", "yas" => 7]
  ];

Verileri yukarıdaki gibi hazırladıktan sonra aşağıdaki gibi sınıfın bir örneğini oluşturup kayıt işlemini gerçekleştiriyoruz.

<?php
include 'excel.php';

  $veri = [
    ["ad" => "Hayri", "soyad" => "Koç", "yas" => 75],
    ["ad" => "Mehmet", "soyad" => "Kacar", "yas" => 14],
    ["ad" => "Murat", "soyad" => "Ülgen", "yas" => 41],
    ["ad" => "Recep", "soyad" => "Ören", "yas" => 47],
    ["ad" => "Hüseyin", "soyad" => "İlkDağcı", "yas" => 23],
    ["ad" => "Şerif", "soyad" => "Bağcı", "yas" => 4],
    ["ad" => "Ayşe" ,"soyad" => "Uyanık", "yas" => 7]
  ];

$excel =new Excel();     //excel örneği oluştur
$excel->doldur($veri);   //veriler ile tabloları doldur
$excel->kaydet("yazilimbilisim");  //yazilimbilisim adında kaydet

Php ile MySql Verilerini Excel’e Aktarma

Sınıf haline çevrilmiş excel kütüphanesi ile verileri her hangi veri veri kaynağından okuyup aktarmak kolay olduğunu belirtmiştim. Aşağıdaki örnek ise PDO ile MySql veritabanından okuma yapıp excel tablosuna kaydetme işlemini gerçekleştiriyor.

<?php
include 'excel.php';

/* veri tabanı bağlantısı*/
$dsn = 'mysql:dbname=kutuphane;host=127.0.0.1';
$kullanici = 'root';
$sifre = '';

try {
    $baglanti = new PDO($dsn, $kullanici, $sifre);
} catch (PDOException $e) {
    echo 'Bağlantı kurulamadı: ' . $e->getMessage();
}

/*verilerin tümünü okuma*/
$sorgu=$baglanti->prepare("SELECT * FROM ogrenciler");
$sorgu->execute();
$liste=$sorgu->fetchAll();

/*okunan verileri excel'e kaydetme*/
$excel =new Excel();
$excel->doldur($liste);
$excel->kaydet("yazilimbilisim");

İşte PHP tablosunu Excel’e aktarmak bu kadar kolay 🙂